WITAJ, ZNAJDUJESZ SIĘ NA KATALOGU OPOWIADAŃ O AUSTRALIJSKIM ZESPOLE 5 SECONDS OF SUMMER.
MOŻESZ TUTAJ ZGŁOSIĆ SWOJE OPOWIADANIE, ALE TEŻ ZNALEŹĆ CIEKAWE FANFICTION DO CZYTANIA. ZACHĘCAMY RÓWNIEŻ DO INFORMOWANIA O NOWYCH ROZDZIAŁACH I ZAPOZNANIA SIĘ Z PORADNIKIEM PISARSKIM.
MAMY NADZIEJĘ, ŻE MIŁO SPĘDZISZ TUTAJ CZAS.
ADMINISTRACJA

Najbliższa aktualizacja: marzec
Najbliższe nowe rozdziały: 28 luty

PORADNIK PISARSKI #3 - Kilka słów o dialogach

Trzecią część Poradnika pisarskiego pora zacząć! Dzisiaj opowiem Wam trochę o dialogach, czyli o czymś, w czym prawie wszyscy robią błędy. Przybliżę różnicę między pauzą a dywizem i wyjaśnię, gdzie należy stawiać kropki, a gdzie nie.
Więc do dzieła!


I. Pauza, półpauza i dywiz – podstawowe różnice i ich zastosowanie.

A. MYŚLNIK (pauza)
Podstawowym błędem, jaki robicie w swoich pracach jest fakt, że używacie dywizu jako myślnika. Nie, nie, nie. Myślnik pełni funkcję znaku międzywyrazowego i w Polsce używany jest również jako znak rozpoczynający wypowiedź bohatera.
No dobra, teraz sobie pomyślicie: okay, ale jak się je robi? Przecież znaku (—) nie ma na klawiaturze!
Racja, nie ma ich, ale za to mamy coś lepszego, a mianowicie kombinacje klawiszowe. Aby powstała pauza, wystarczy wcisnąć na klawiaturze [ctrl] + [alt] + [-] na klawiaturze numerycznej. Uwaga: zabieg ten, jak sama zauważyłam, nie działa w OpenOffice, ale w Wordzie jak najbardziej.

B. PÓŁPAUZA
Warto wspomnieć, że od pewnego czasu półpauza (–) zaczyna wypierać pauzę. Jest krótsza o połowę, ale znaczy tyle samo. Od tego znaku rozpoczynają się dialogi, co można zaobserwować w książkach. W druku półpauza wygląda po prostu estetyczniej, ale jest równie poprawna jak sama pauza.
W jaki sposób ją zrobić? Kombinacja klawiszowa: [ctrl] + [-] na klawiaturze numeryczne. Dla osób korzystających z programu OpenOffice mam znacznie łatwiejszy sposób: wystarczy po prostu wcisnąć podwójnie dywiz (-) i spację, a program automatycznie zmieni nam (-) na (–).

C. DYWIZ
Podstawowy błąd wszystkich amatorskich opowiadań polega na tym, że autorzy tekstów stosują dywiz jako myślnik. Dywiz jest łącznikiem. Stosowany jest do połączeń międzywyrazowych, np. czarno-biały, niebiesko-żółty.


II. Didaskalia

A. Wypowiedzi bohatera
O ile fani, czytający różnego rodzaju fanfiction mogą przymknąć oko na błędne myślniki, o tyle interpunkcja w dialogach potrafi doprowadzić człowieka do szału. Pani w szkole podstawowej uczyła przecież, że zdanie należy zakończyć kropką, prawda? A kolejne zdanie rozpoczynamy wielką literą. Więc nie rozumiem, jak można pisać w sposób:
„– No nie wiem.powiedział.” lub „– No nie wiem – Powiedział.”?
W pierwszym przykładzie zamknęliśmy wypowiedź bohatera, ale błędnie. Drugi przykład jest totalną głupotą – ale co najgorsze, im więcej opowiadań czytam, tym więcej takich błędów widzę. W sytuacji, gdzie informujemy, że nasz bohater coś powiedział, odpowiedział, odparł, oznajmił, wyszeptał, wymruczał, wysapał, ryknął, wycedził, wrzasnął, krzyknął itd., nie kończymy zdania kropką, tylko dajemy didaskalia małą literą. Dopiero całość kończymy.
„– Strażnik ogni piekielnych – prychnął pod nosem. – Też mi coś”.*
„– Zajmij się lepiej Calumem, zamiast mnie pouczać – odpowiedziała spokojnym głosem Sara, a następnie podniosła się z kanapy i opuściła salon, zostawiając Beccę samą”.*
Podobnie ma się sytuacja, gdy nasz bohater pyta bądź krzyczy, a jego wypowiedź zakończona jest znakiem zapytania (?) lub wykrzyknikiem (!).
„– Przepraszam, czy mógłbym prosić o jakąś kartkę i długopis?zapytał, stojąc w odległości metra od kobiety. Nie chciał się zbliżać”.*
Innym przykładem jest sytuacja, gdzie nasze didaskalia są wtrąceniem do wypowiedzi.
„– Posłuchaj – zaczęła powoli – rozumiem, że możesz czuć się zraniony, ale to nie jest do końca tak, jak myślisz”.
W powyższym przykładzie słowa „zaczęła powoli” są naszym wtrąceniem, a zdanie „Posłuchaj, rozumiem, że [...]” jest całością. W takim przypadku, gdy rozdzielamy jedno zdanie, pomijamy inne znaki interpunkcyjne.
„– Trzeba było tyle nie pić – prychnęła blondynka.Teraz masz za swoje. I jeszcze gdybyś miała sensowny powód”.*
Powyższy przykład pokazuje, w jaki sposób rozdzielać didaskaliami dwa różne zdania. Pierwsze jest zapisane jak zwykła wypowiedź, dlatego didaskalia z małej, zaś drugie jest zapisane wielką literą, ponieważ jest innym, odrębnym zdaniem.

B. Tło dialogowe
Didaskalia opisują także to, co dzieje się wokół bohatera. Jego otoczenie, zachowanie, inne osoby i ich czynności czy mimikę.
„– Zależy mi na tobie.Uśmiechnął się lekko do niej”.*
W sytuacji, gdy po wypowiedzi nie ma słów typu: powiedział, odparł, mruknął itp., zdanie kończymy kropką, a didaskalia zaczynamy wielką literą. Jeżeli do powyższej wypowiedzi chcielibyśmy dodać jeszcze jakąś wypowiedź, możemy albo postawić kolejną półpauzę i rozpocząć zdanie od wielkiej litery, bądź zamiast myślnika dać dwukropek.



Jak widzicie, to wcale nie jest trudne. Najtrudniejsze jest znalezienie wytłumaczenia, dlaczego tak a nie inaczej i – przede wszystkim! – przyznania się przed samym sobą, że robi się wielki błąd. Jeśli zaś będziecie odrzucać krytykę i wyjaśnienia innych, denerwując się z powodu nieprzychylnych dla tekstu komentarzy, rzucając ogryzkami po jabłkach w autorów komentarzy, krzywdę robicie sami sobie. Czasem warto przyjąć krytykę i sprawdzić samemu, czy osoba, która zostawiła komentarz z krytyką ma rację.

Jedną z rad Neila Gaimana, jednego z popularniejszych współczesnych twórców fantastyki, jest: Pamiętaj: kiedy ludzie mówią Ci, że coś jest nie tak, albo że coś w tekście im zgrzyta – prawie zawsze mają rację. Kiedy mówią Ci dokładnie co jest źle i jak to poprawić – prawie zawsze są w błędzie.
Dałam ten cytat po to, aby pokazać, że gdy mamy do czynienia z krytyką, warto spojrzeć na tekst z innej perspektywy, ale nie zmieniać od razu wszystkiego, bo ktoś napisał „to jest źle, to napisz tak, a tamto popraw na to”, bo przecież nie o to chodzi.
A poza tym... na własnych błędach najlepiej jest się uczyć! I wiem to z własnego doświadczenia z pisaniem.


* Cytaty opatrzone gwiazdką pochodzą z mojego fanfiction o Calumie Hoodzie ANGEL.
Koneko

10 komentarzy:

  1. Czy mogłabyś w następnej części napisać dzie stawiać akapity? Trochę mam z tym problem :v

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tutaj nie ma wielkiej filozofii, serio. Nie ma sensu tworzyć osobnego artykułu. W akapitach chodzi o to, aby oddzielić różne treści od siebie. Każdy akapit zawiera inną, nową myśl. Zamiast opisywać np. pokój, nie potrzeba nam pięciu akapitów - po jednym na ściany i jeden na dywan, ale wystarczy jeden. A w kolejnym przechodzimy do innej myśli, jak np. to, co nasz bohater robi w tym pokoju.
      Inaczej tego wytłumaczyć nie potrafię, ale jeśli chcesz więcej, poczytaj sobie na ten temat np. tutaj - KLIK ;)
      W razie pytań zapraszam do komentarzy, postaram się pomóc. ;)

      Usuń
  2. Świetne, bardzo przydatne :) Na pewno skorzystam! xx

    OdpowiedzUsuń
  3. Próbowałam wszystkich kombinacji do zrobienia pauzy w tym oczywiście też tą, którą tutaj napisałaś. Żadna nie działa. Masz jakiś pomysł?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A piszesz w Wordzie czy OpenOffice?

      Usuń
    2. U mnie kombinacje działają, ale skoro tak, to może skopiuj skądś pauzę/półpauzę, wklej do Worda, usuń formatowanie i po prostu wklejaj zamiast dywizu? Trochę paprania się, ale sama kiedyś tak robiłam, zanim znalazłam kombinacje.
      Ewentualnie sprawdź na klawiaturze numerycznej czy w ogóle jest włączona ( przycisk num lock), bo może to kwestia tego.

      Usuń
  4. Kompletnie nie umiem odróżnić pauzy, półpauzy i dywizu. Mogłabyś mi to wytłumaczyć tak na chłopski rozum?

    OdpowiedzUsuń

© Agata | WS | x x.